Paryushan 2025
Wednesday, 20th August to Wednesday, 27th August 2025

DOWNLOAD PDF

PARYUSHAN 2025

 This year, we would like to introduce an optional dress code for Paryushan Mahaparva.

While it is not compulsory,
we encourage everyone to participate if possible.

The suggested colours for each day are as follows:

STHANAKWASI PARYUSHAN 2025
PRATIKRAMAAN TIME & PLACE

For more information or any questions on
Sthanakwasi Pratikraman please contact to
Sachin Shah on 07825 894055

 More than one Labharthi can avail the benefits listed below.

Sponsorship Scheme:

[1] Daily Morning Prabhavna: £151

[2] Daily Evening Prabhavna: £151

[3] Daily Pratikraman Sponsorship: £201

[4] Samvatsari Pratikraman Sponsorship: £251

[5] Swami Vatsalya Sangh Pati: £5004

[6] Swami Vatsalya General: £101

If you want to sponsor, please contact to Rajen Shah 07770642786 – Rajkumar 07896109636 – Radhaben Vora – 07984180740 or at Derasar on 0208 206 1659 (We will take more than one Labharthi name)

Prakshal Time:

During Paryushan Prakshal time: 7.30am to 8.00am

Aarti & Mangal Divo:

During the Paryushan days, the evening Aarti & Mangal Divo can be sponsored for a fixed Nakro of £151. (Multiple Labharthis can be included.) On Mahavir Janma Vanchan Day and Samvatsari Day, sponsorship will be through Uchchhavani only. (Above all at Derasar only)

Chaitya Paripatti:

This year also, we will observe our Chaitya Paripatti in the traditional way by walking to five nearby Derasars or Gruh Jinalays on 31^st August Sunday – 9.30am from Kenton Derasar HA3 9RS

More details will follow………

Aangi:

We are pleased to announce that this time, the Aangi for our Bhagwan will be prepared by Shri Jigneshbhai (& our MF Aangi Team), who is coming from India and is well-known for his Aangi work.

The fixed Nakro for the daily Aangi is £151, and multiple Labharthis’ names can be included.

If you would like to sponsor, please contact Rajen Shah at 07770 642786, Rajkumar at 07896 109636, Radhaben Vora at 07984 180740, or reach us at the Derasar on 0208 206 1659.

Derasar Opening Time:

Derasar will remain open all days during paryushan from 7am to 9pm.
Also Derasar will remain open on Samvatsari Pritikraman day upto 10pm

Disclaimer: The Mahavir Foundation reserves the right to modify, amend, or update any information, or content provided on website or in any of its communications without prior notice. All information is subject to change at the discretion of the Mahavir Foundation. Any changes made will be effective immediately.

પ્રતિક્રમણ એટલે શું?

1. પ્રતિક્રમણ એટલે પાપથી પાછા ફરવાનો પ્રયાસ
   એ એવો પ્રયત્ન છે જેમાં આપણે જીવનની ખોટી દિશા છોડીને પોતાની આંતરિક શુદ્ધતા તરફ વળીયે છીએ.
2. ભૂલ ભરેલા ભૂતકાળ માટે ચિંતન કરીને ઉજળું ભાવિ ઘડવાનું કાર્ય
   આપણા ભૂતકાળની ખામીઓને સ્વીકારી, હવે શું સુધારી શકાય એ વિષે નિખાલસ વિચાર કરવો એજ સાચું પ્રતિક્રમણ.
3. મનનું મંથન કરીને આત્મસ્વરૂપ સુધી પહોંચવાનો માર્ગ
   જ્યારે આપણે આંતરિક રીતે ઊંડું ઉતરીએ છીએ અને ખરા હું કોણ? એ શોધીએ છીએ ત્યારે પ્રતિક્રમણ સાધન બને છે.
4. અંતરાત્મામાં રહેલા દોષો, દુર્ગુણો અને કર્મોની ગાંઠોને મૂળથી ઉખેડવાનો વિસ્ફોટ
   અસંખ્ય જન્મોથી સંચિત થયેલી નકારાત્મકતાઓને દૂર કરવાની અંતઃક્રાંતિ. એ છે પ્રતિક્રમણ.
5. સમગ્ર જૈન સમાજમાં એકતા, શાંતિ અને સમતાની ભાવનાને જીવંત રાખવાની શક્તિશાળી વિધિ
   આ ક્રિયા ન માત્ર વ્યક્તિગત છે, પણ સમાજને પવિત્ર એકતામાં બાંધતી એક આધ્યાત્મિક શ્વાસ છે.
6. સાંકેતિક નહિ, પરંતુ ૪૮ મિનિટ સુધી સ્થિર બેસીને મન, મંત્ર અને આત્માને જોડવાની તપસ્યા
   એ ક્ષણોમાં આપણે માત્ર શરીર નહિ, પણ સમગ્ર ચેતનાને શાંત રાખી, આત્માની નજીક લઈ જઈએ છીએ.
7. દરેક જીવમાત્ર માટે પ્રેમ, મૈત્રી અને સાથભાવ વ્યક્ત કરવાનું પવિત્ર કાર્ય
   જેમાં આપણે ‘મારે કોઈને દુઃખ નહિ પહોંચાડવું’ એ ભાવને આંતરમનથી સ્વીકારી દરેક જીવ માટે શ્રદ્ધા પોષીએ છીએ.
8. હ્રદયમાંથી શુદ્ધભાવ ઉદ્ભવી આત્મા સાથે સંવાદ સ્થાપવાની નેટક્રિયા
   એટલે કે આત્માના વાસ્તવિક રૂપ સાથે નિરંતર જોડાયેલું રહેવું – જે દ્વારા મન શુદ્ધ થાય.
9. જાણતાં-અજાણતાંથી થયેલા તમામ પાપો માટે પસ્તાવા સાથે માફી માગવાની દ્રઢ પ્રતિજ્ઞા
   એ વચન આપવાનું કે હવે એવું ફરી નહીં થાય અને આવિભાવથી પોતાની ભૂલો માટે જવાબદારી સ્વીકારવી.
10. અઢાર મહાપાપો અને ૮૪ લાખ યોનિના જીવો માટે ક્ષમાપના વિધિ દ્વારા આત્મશુદ્ધિનો અમૃત યજ્ઞ
    એ એવા ભાવ સાથે થાય છે કે “હું હવે વધુ શૃદ્ધ, વધુ જવાબદાર જીવ તરીકે જીવન જીવવાનું પસંદ કરું છું”.

પર્યુષણ – આત્મશોધનો પાવન સમય

શ્વેતાંબર પંથમાં તેને ‘પર્યુષણ’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે જ્યારે દિગંબર પંથના લોકો તેને ‘દસ લક્ષણ પર્વ’ કહે છે. ‘પર્યુષણ‘ શબ્દનો અર્થ થાય છે – સાથે આવવું અથવા પોતાના અંદર ઝાંકીને જીવશુદ્ધિ તરફનું પથ.

આ સમય દરમ્યાન જૈન શ્રાવક-શ્રાવિકાઓ સાધુ-સાધ્વીઓ જેવી તપસ્યા અને આધ્યાત્મિકતા તરફ આગળ વધવાનો પ્રયાસ કરે છે. ચોમાસાની ચાતુર્માસી વચ્ચે આવતા આ પર્વનો સમય મુખ્યત્વે ભાદરવા સુદ પાંચમથી શરૂ થાય છે. જૂના શાસ્ત્રો મુજબ, ભગવાન મહાવીરે ભાદરવા સુદ પાંચમે પર્યુષણ શરૂ કર્યું હતું, જે બાદમાં સંવત્સરી ભાદરવા સુદ ચોથ પર ખસેડાઈ, અને ત્યારથી 2200 વર્ષથી એ જ દિવસે સંવત્સરી મનાવવામાં આવે છે.

શ્વેતાંબર પંથ આ પર્વ 8 દિવસ મનાવે છે અને દિગંબર પંથ 10 દિવસ. દિગંબર પંથમાં દસ લક્ષણો – જેમ કે ક્ષમા, માર્દવ, આરજવ વગેરે – પર ધ્યાન આપીને તત્વાર્થસૂત્રનું પાઠ કરાય છે. શ્વેતાંબર પંથમાં ‘કલ્પસૂત્ર’ના પાઠ સાથે ભગવાન મહાવીરનું જન્મ કથા પણ વાંચવામાં આવે છે. આ સમય દરમ્યાન ઉપવાસ, ધ્યાન, પ્રતિક્રમણ અને સામાયિક જેવા સાધનો દ્વારા આત્મશુદ્ધિ અને વિચારવિમર્શ થાય છે.

જે લોકો ઉપવાસ કરે છે તેઓ માત્ર ઉકળેલું પાણી પીએ છે અને એ પણ માત્ર દિવસ દરમિયાન. ઉપવાસનો સમય એક દિવસથી લઇને મહિનો સુધી થઈ શકે છે. બધા જ દિવસોની શરૂઆત અને અંત સામાન્ય રીતે પ્રતિક્રમણથી થાય છે – જેને આત્મવિચાર અને ક્ષમાયાચનાનો સમય માનવામાં આવે છે.

આ પર્વનો અંત થાય છે ‘સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ’ સાથે. એ દિવસે દરેક વ્યક્તિ તેના પરિવારજનો, મિત્રો અને ઓળખીતાઓને “મિચ્છામી દુક્કડમ” કહી માફી માંગે છે. તેનો અર્થ – “જો મારા કોઈ કર્મ કે શબ્દથી તમને ક્યારેક દુઃખ થયું હોય, તો કૃપા કરીને મને માફ કરો.”

આ પર્વ પ્રેમ, ક્ષમા, વૈરાગ્ય અને આત્મવિચારનો પથ દર્શાવે છે – જ્યાં આપણે સૌ આપણાં જિવનને વધુ સદ્ગુણી અને આધ્યાત્મિક બનાવવાનો સંકલ્પ કરીએ છીએ.

મિચ્છામી દુક્કડમ!